Aktualności

Art Camp już za nami. 15 października w nowoczesnych przestrzeniach Służewskiego Domu Kultury mieliśmy okazję dyskutować, wymieniać się pomysłami i projektami, sieciować się, poznawać ofertę najważniejszych instytucji edukacyjnych i kulturalnych, a nawet brać udział w warsztatach twórczych i poznawać nowe metody pracy.

fotografie - Alicja Szulc

Zaczęliśmy od powitania w pięknej sali widowiskowej SDK. Alicja Pacewicz, vice prezeska Centrum Edukacji Obywatelskiej wymieniła chyba wszystkich obecnych na sali gości, a Katarzyna Grubek, kierowniczka działu Kultura i Media wprowadziła nas w ideę programów edukacji kulturalnej realizowanych w CEO. Mieliśmy też okazję zobaczyć efekt pracy uczniów jednej ze związanych  z nami szkół –Gimnazjum im. Janiny Górkiewiczowej w Mucharzu pracujących pod okiem artysty Radka Bułtowicza nad trudną techniką diaporamy w programie „Sztuka w terenie. Rezydencje artystyczne w szkole”. Uczniowie rzucając na ekran obraz z dwóch rzutników analogowych na raz, wprowadzili nas w oniryczny klimat poszukiwań mucharskiego pterodaktyla. Pokaz zakończyła doskonała mistrzowska diaporama Radka Bułtowicza, inspirowana ponoć prawdziwym, średniowiecznym  spaleniem mucharskiej czarownicy. Bohaterami fotosów była rodzina artysty – żona i córka występujące w dzikim krajobrazie Beskidu Andrychowskiego. Całości dopełniała żywiołowa muzyka skomponowana szczególnie na tę okazję przez Orkiestrę Świętego Mikołaja.

Potem przeszliśmy do konkretów. Maja Dobiasz-Krysiak, moderatorka debaty przywołała raport M. Krajewskiego i F. Schmidta o plastyce i muzyce w szkole, który definiuje słabości i braki i podkreśla zachwianą hierarchię między edukacją kulturalną a innymi przedmiotami szkolnymi. W tym kontekście, bardzo zależało nam, by wydobyć i podkreślić rolę gorących miejsc edukacji kulturalnej na mapie naszego kraju. Do debaty (zgodnie z zasadą „nie chodzę na debaty na których występują sami mężczyźni”) zostały zaproszone osoby, których działania kreślą kierunki rozwoju edukacji kulturalnej– dr Marta Kosińska z Centrum Praktyk Edukacyjnych z Poznania, dr Joanna Kubicka ze Specjalizacji Animacja Kultury w IKP UW, Katarzyna Michalska z Klas Aktywności Twórczej w Bytomiu i Edyta Ołdak ze Stowarzyszenia z Siedzibą w Warszawie.

Dr Kosińska przedstawiła nakreślone przez CPE szersze, inkluzywne rozumienie edukacji kulturowej, która nie skupia się jedynie na kulturze wysokiej czy też edukacji przygotowującej do odbioru dzieł sztuki. Edukacja kulturowa traktuje kulturę jako naturalne środowisko funkcjonowania ludzi i ma na celu krytyczne i świadome interpretowanie wytworów kultury i  tworzenie własnych. Choć na razie edukacja kulturowa jest raczej obecna w teorii, CPE będące operatorem programu grantowego Bardzo Młoda Kultura, już dziś stara się w takim duchu wspierać nagrodzone projekty.  Dr Joanna Kubicka opowiadała o animacji kultury, bliskiej temu szerokiemu rozumieniu kultury i o działaniach realizowanych przez Specjalizację Animacja Kultury IKP UW  i Stowarzyszenie Katedra Kultury wraz z nauczycielami i edukatorami. Animacja skupia się na kulturze znanej i wytwarzanej przez lokalne społeczności, stara się podnieść jej rangę, pokazać ją w nowym, świetle. Działania proponowane w IKP UW zmierzają także do ciągłej re-edukacji czyli uczenia się przez całe życie, ciągłego szkolenia i poznawania nowych trendów. Dlatego oprócz pracy ze studentami, oferują studia podyplomowe i szkolenia terenowe.

Art Camp. Spotkanie praktyków edukacji kulturalnej on Vimeo.

Katarzyna Michalska i Aleksandra Drzazga wraz z uczniami z Gimnazjum nr 1 w Bytomiu, przekonywały, że w wielkiej państwowej szkole również można wprowadzić kulturalną innowację pedagogiczną – edukację dla twórczości. Prowadzone przez nich Klasy Aktywności Twórczej nie kształcą jedynie przyszłych artystów, ale przede wszystkim ludzi umiejących krytycznie odbierać zastaną rzeczywistość i twórczo ja przekształcać, a to wszystko w ramach podstawy programowej. Szerokie rozumienie podstawy programowej proponowała także artystka – Edyta Ołdak ze Stowarzyszenia z Siedzibą w Warszawie, która choć działa z dziećmi i dorosłymi głównie na polu edukacji nieformalnej, wkracza również z projektami twórczymi do szkół – jeden z nich „Szkoła Designu, Design dla szkół” poświęcony był tworzeniu przyjaznej przestrzeni edukacyjnej. Artystka stara się także wpływać na edukację własnych dzieci – wraz ze znajomymi  założyli Akademię Dobrej Edukacji w Legionowie, gdzie kultura i sztuka są znaczną częścią szkolnego curriculum.

O tym jak nauczyciele pracują w przy realizacji twórczych projektów edukacyjnych opowiadał nam Robert Kadela, opiekun mucharskiej młodzieży, której diaporamę oglądaliśmy na początku Art Campu. Wraz z Dorotą Polan w prowadzą w harcówce klub fotograficzny „Okno” w ramach którego powstają uczniowskie projekty twórcze. Ich praca, choć bardzo ważna i zarażająca młodzież twórczą pasją, realizowana jest w ramach zajęć pozalekcyjnych.

O instytucjonalnym wsparciu dla nauczycieli i edukatorów opowiadała też Anna Zdzieborska z Narodowej Galerii Sztuki Zachęta, która od kilku lat prowadzi program „Alfabet sztuki” skierowany również do nauczycieli z całej Polski.

Po debacie rozeszliśmy się na targi edukacji kulturalnej i przerwę kawową. W foyer Służewskiego Domu Kultury oglądać mogliśmy wystawę młodzieży z Liceum Plastycznego w Supraślu, których opiekunką była współpracująca od lat z CEO Katarzyna Zabłocka. O działaniach wspierających edukację kulturalną opowiadały zgromadzonym Anna Michalak-Pawłowska z Warszawskiego Programu Edukacji Kulturalnej i  Irena Madej z Narodowego Centrum Kultury i Platformy Kultury. O działaniach Teatroteki Szkolnej opowiadała Magdalena Szpak z Instytutu Teatralnego, a  Jakub Walczyk i Marta Kosińska wprowadzali uczestników w tajniki pracy Centrum Praktyk Edukacyjnych i programu Bardzo Młoda Kultura.

Swoje stoliki rezydencyjne mieli też artyści i szkoły biorące udział w programie CEO „Sztuka w terenie. Rezydencje artystyczne w szkole” – aktorka Sara Celler Jezierska i Dorota Stono i Danuta Sygnarowicz z Radowa, muzyk Michał Kaczor i Marta Łabęcka z uczniami z Szydłowca, artysta audiowizualny Radek Bułtowicz i Dorota Polan i Robert Kadela z uczniami z Mucharza, reżyser Jacek Papis i Aneta Cyran i Beata Bek z całkiem sporą grupką uczniów z Równego. Swoją pasję – tworzenie różnobarwnych mozaik  pokazała nam w praktyce Ewa Zdanowska-Góra z portalu mozaikowanie.pl.

Jedną z najważniejszych części Art Campu były jednak warsztaty. Zgodnie z rekomendacjami, które padały między innymi podczas Kongresu Kultury, edukatorzy i nauczyciele powinni wciąż aktualizować swoją wiedzę i umiejętności biorąc udział w szkoleniach. Wszyscy jednak zdajemy sobie sprawę z wielu przeszkód które napotykają – poczynając na czasowych, a kończąc na ekonomicznych barierach dostępu do oferty szkoleniowej. Na Art Campie zaproponowaliśmy uczestniczkom  wybór dwóch z czterech warsztatów, prowadzonych przez twórców współpracującymi z naszymi partnerskimi organizacjami, prowadzącymi edukację kulturalną na najwyższym poziomie. Warsztat teatralny prowadził Tomasz Daszczuk, instruktor teatralny pracujący w Stołecznym Centrum Edukacji Kulturalnej i współpracujący ze Stowarzyszeniem Pedagogów Teatru, który poprowadził mikro-kurs improwizacji teatralnej „MOJE! krótki warsztat o byciu „NAJ...”. Adam Światała, współpracujący z Fundacją Muzyka jest dla Wszystkich wprowadził uczestniczki w demokratyczna metodę Lifemusic, zakładającą, ze każdy jest muzykalny. Karolina Vysata z Bunkra Sztuki, dyskutowała z uczestnikami o sztuce współczesnej, wystawie i odbiorcy i pracowała z nimi warsztatowo używając… białych sześcianów. Katarzyna Czubińska, liderka Filmoteki Szkolnej opowiadała jak twórczo pracować z filmem na lekcji, używając metod aktywizujących i filmów z pakietu Filmoteki Szkolnej.

Na Art Campie byli też uczniowie z współpracujących z nami szkół. Dla nich warsztaty teatralne wykorzystujące otaczającą nas  przestrzeń prowadziła Agata Pietrzyk-Sławińska z Muzeum Łazienki Królewskie, a warsztaty architektoniczne z wykorzystaniem przestrzeni Służewskiego Domu Kultury poprowadziła architektka Matylda Gąsiorowska. Po warsztatach uczniowie poszli na wycieczkę Śladami Filmowej Warszawy przygotowaną przez lidera szkoły Tolerancji Piotra Ulatowskiego i uczniów z Gimnazjum Lauder Morasha w Warszawie.

Spotkania takie jak to sprawiają, że edukatorzy kulturowi z różnych środowisk – szkolnych, instytucjonalnych, samorządowych a nawet uniwersyteckich mają okazję posłuchać swoich głosów i zobaczyć nad jakimi projektami pracują ich koledzy i koleżanki. A to już pierwszy krok do uwspólnienia edukacji kulturalnej, stworzenia sieci wsparcia i wymiany wiedzy. A wszystko to po to, żeby edukacja kulturalna i kulturowa w naszym kraju była jeszcze lepsza.